Auschwitz-Oświęcim is het verhaal van Hans Citroen die met zijn vrouw Barbara Starzyńska regelmatig verblijft in Oświęcim: het Poolse stadje dat beter bekend staat als Auschwitz. Barbara heeft er een gelukkige jeugd gehad. Haar ouderlijk huis ligt op loopafstand van het concentratiekamp Auschwitz, waar de joodse opa van Hans gevangen heeft gezeten. Een deel van het kamp is nu Museum Auschwitz-Birkenau, een toeristenattractie met jaarlijks zo'n 1,3 miljoen bezoekers.
Auschwitz-Oświęcim beschrijft een diep geworteld meningsverschil tussen Hans en Barbara over de aard en betekenis van concentratiekamp Auschwitz. 'Kamp Auschwitz als herinneringsplek voor de moord op de Europese Joden', het westerse idee van Hans, botst met de Poolse voorstelling van zaken. Barbara heeft op school geleerd Kamp Auschwitz te zien als museum waarin de overwinning van het communisme op het fascisme wordt getoond. Dit fundamentele verschil in visie is aanleiding voor een gezamenlijk onderzoek naar het stadje Auschwitz/Oświęcim in oorlogstijd en in decennia daarna.
Zowel Barbara als Hans moeten gaandeweg hun zienswijze bijstellen. In en om Oświęcim ontdekken ze steeds meer bouwwerken, onder Duits bewind verrezen. Ze spreken met mensen die de gebeurtenissen van toen van nabij hebben meegemaakt en in archieven stuiten zij op onthullende, nooit eerder gepubliceerde foto's en plattegronden. Oświęcim/Auschwitz blijkt tijdens de oorlog het centrum te zijn geweest van een omvangrijk en ambitieus Duits kolonisatieplan uit 1941 met plannen voor een nieuwe stad, een treinstation, drie concentratiekampen, acht dwangarbeiderskampen en een enorm industriegebied. Een groot deel daarvan is met de dwangarbeid van kampgevangenen gerealiseerd.
Auschwitz-Oświęcim is het verhaal van Hans Citroen die met zijn vrouw Barbara Starzyńska regelmatig verblijft in Oświęcim: het Poolse stadje dat beter bekend staat als Auschwitz. Barbara heeft er een gelukkige jeugd gehad. Haar ouderlijk huis ligt op loopafstand van het concentratiekamp Auschwitz, waar de joodse opa van Hans gevangen heeft gezeten. Een deel van het kamp is nu Museum Auschwitz-Birkenau, een toeristenattractie met jaarlijks zo'n 1,3 miljoen bezoekers.
Auschwitz-Oświęcim beschrijft een diep geworteld meningsverschil tussen Hans en Barbara over de aard en betekenis van concentratiekamp Auschwitz. 'Kamp Auschwitz als herinneringsplek voor de moord op de Europese Joden', het westerse idee van Hans, botst met de Poolse voorstelling van zaken. Barbara heeft op school geleerd Kamp Auschwitz te zien als museum waarin de overwinning van het communisme op het fascisme wordt getoond. Dit fundamentele verschil in visie is aanleiding voor een gezamenlijk onderzoek naar het stadje Auschwitz/Oświęcim in oorlogstijd en in decennia daarna.
Zowel Barbara als Hans moeten gaandeweg hun zienswijze bijstellen. In en om Oświęcim ontdekken ze steeds meer bouwwerken, onder Duits bewind verrezen. Ze spreken met mensen die de gebeurtenissen van toen van nabij hebben meegemaakt en in archieven stuiten zij op onthullende, nooit eerder gepubliceerde foto's en plattegronden. Oświęcim/Auschwitz blijkt tijdens de oorlog het centrum te zijn geweest van een omvangrijk en ambitieus Duits kolonisatieplan uit 1941 met plannen voor een nieuwe stad, een treinstation, drie concentratiekampen, acht dwangarbeiderskampen en een enorm industriegebied. Een groot deel daarvan is met de dwangarbeid van kampgevangenen gerealiseerd.
Na de bevrijding telt de stad nog maar 4.000 inwoners. Om de fabrieken na de oorlog draaiende te houden is echter een stad met 35.000 inwoners nodig. Er volgt een omvangrijke migratie en er ontstaat woningnood. De helft van het concentratiekamp Auschwitz wordt als woonwijk in gebruik genomen. Het fabriekscomplex van IG Farben wordt voortgezet onder de naam Zakłady Chemiczne Oświęcim. De Poolse media afficheren het concern niet als een Duitse erfenis maar als een nieuwe verworvenheid van de Volksrepubliek Polen. In de jaren vijftig, zestig en zeventig is de Zakłady Chemiczne Oświęcim de grootste chemieproducent van Oost-Europa. Dat een groot deel van de stad en het fabriekscomplex - 400 hectare groot- door kampgevangenen is gebouwd wordt verzwegen.
